Het boek “Het Doel”

‘Het Doel’ (of ‘The Goal’) is één van die boeken die iedereen die in een productieomgeving werkt zeker moet gelezen hebben. Ik las het boek een twintigtal jaar geleden en herlas het ondertussen een vijftal keer.

Het boek is geschreven door de Israëliër Eliyahu M. Goldratt en uitgegeven in het jaar 1984. Het boek haalde in 2011 de top 25 van de meest invloedrijke managementboeken volgens Time Magazine. Er werden meer dan 4 miljoen exemplaren van het boek verkocht.

Het boek vertelt het verhaal van Alex Rogo. Alex werkt als plantmanager al vele jaren bij UniCo. Hij wordt overgeplaatst naar de fabriek in zijn thuisstad, Bearington. Het verheugt Rogo terug te verhuizen naar zijn geboortestad. Maar al snel merkt hij dat de fabriek slecht presteert en het divisie-management dreigt met een sluiting. Er wacht hem een moeilijke opdracht.

Rogo ontmoet op de luchthaven Jonah, zijn oude fysica-leraar. Doorheen het verhaal zal Jonah de rol van leermeester opnemen. Aan de hand van eenvoudige vragen zal hij Rogo en diens team aan het werk zetten. Door antwoorden te zoeken op de vragen leren zij (en dus ook de lezer) stap voor stap de “Theory of Constraints” kennen.

Zal Rogo erin slagen om zijn fabriek van de ondergang te redden? Op welke manier zal hij zijn fabriek verbeteren? Zal hij ook het huwelijk met zijn vrouw, dat erg te lijden heeft onder de teloorgang van zijn fabriek, weten te redden?

In het begin van het boek beschrijft de auteur een onderneming, zoals we die overal wel tegenkomen: hoge tussenvoorraden, een gebrek aan overzicht, geen duidelijke doelstellingen, geen gebalanceerd proces, lange doorlooptijden, focus op de verkeerde stappen in het proces, … .

Het management focust zich op ‘zelf verzonnen’ prestatie-indicatoren zoals machine-efficiëntie of man-productiviteit. Doelen zijn ver afgedreven van de essentie en het gezonde verstand.

Goldratt gaat terug naar de essentie van waar een bedrijf voor moet staan (het doel). Hij legt uitvoerig uit hoe deze essentiële doelen kunnen worden gemeten:

– Throughput: de snelheid waarmee het systeem geld genereert door verkoop.

– Voorraden: al het geld dat het systeem geïnvesteerd heeft in de aankoop van zaken die zij wil gaan verkopen.

– Operationele uitgaven: al het geld dat het systeem uitgeeft om voorraden in throughput te veranderen.

Het doel van een onderneming is het verhogen van de throughput en het verlagen van de voorraden en de operationele uitgaven. Kort samengevat: het doel van een onderneming is het genereren van geld.

Om dit doel te kunnen bereiken, dient elke onderneming de Theory of Contraints (beperkingentheorie) te implementeren:

Bepaal de bottleneck van je proces.
Benut de bottleneck maximaal.
Stem overige activiteiten af op de bottleneck.
Verbeter de bottleneck.
Herhaal.

(Een uitgebreide uitleg over de Theory of Constraints kan je hier nalezen: https://leanleadership.be/versla-de-bottleneck-in-5-stappen/)

Het boek neemt je mee naar de basis van management. Je kruipt in de huid van het hoofdpersonage (plantmanager Rogo). Door de uitvoerige beschrijvingen, kan je je goed inleven in de productieomstandigheden en ervaar je zelf de verbeteringen en veranderingen die het team doorvoert. Goldratt legt zijn theorie zeer begrijpelijk uit. Hij maakt vergelijkingen met de natuur en de jeugdvereniging. Door de vraag-antwoord gesprekken tussen Rogo en zijn leermeester Jonah krijg je een ongelooflijke diepgang. Het boek leest als proza, je gaat helemaal op in het verhaal. Achteraf heb je goesting om zelf je tanden te zetten in het verbeteren van je eigen onderneming.