SMART staat voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden. Dit acroniem helpt je om je doelen helder en haalbaar te maken, ongeacht of je nu een project op het werk wilt voltooien, je gezondheid wilt verbeteren, of een persoonlijke vaardigheid wilt ontwikkelen.
Beluister hier de podcast “Lean & Leadership (in minder dan 22 minuten)” met Maarten en Caroline.
SMART staat voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden.
De S van SMART staat voor Specifiek
Een doel moet duidelijk en gedetailleerd zijn. Geen ruimte voor vaagheid! Een specifiek doel beantwoordt vragen als: Wie? Wat? Waar? Wanneer? en Waarom?
Voorbeeld: In plaats van te zeggen “Ik wil meer sporten,” kun je specifieker zijn: “Ik wil drie keer per week, op maandag, woensdag en vrijdag, 30 minuten joggen in het park.”
Hierdoor weet je precies wat je moet doen en wanneer je het moet doen.
De M van SMART staat voor Meetbaar
Je moet je vooruitgang kunnen bijhouden. Dit betekent dat je concrete criteria moet hebben om te bepalen of je je doel bereikt hebt.
Voorbeeld: “Ik wil mijn jogtijd verbeteren,” wordt meetbaar door te zeggen: “Ik wil binnen drie maanden mijn jogtijd voor 5 kilometer verlagen van 30 minuten naar 25 minuten.”
Hierdoor kun je je vorderingen volgen en weet je precies wanneer je je doel hebt bereikt.
De A van SMART staat voor Acceptabel
Je doel moet haalbaar zijn, maar toch een uitdaging vormen. Dit betekent dat het realistisch moet zijn, gegeven de middelen en tijd die je hebt.
Voorbeeld: Als je momenteel helemaal niet jogt, is het onrealistisch om te zeggen: “Ik wil volgende week een marathon lopen.” Een acceptabel doel zou zijn: “Ik wil binnen zes maanden mijn eerste 10 kilometer hardlopen voltooien.”
Op deze manier blijf je gemotiveerd omdat je weet dat je doel binnen handbereik ligt.
De R van SMART staat voor Realistisch of Relevant
Een doel moet relevant zijn voor je bredere ambities en levensdoelen. Het moet betekenisvol en waardevol voor je zijn.
Voorbeeld: Als je uiteindelijke doel is om gezonder te leven, dan is het doel “Ik wil drie keer per week joggen” relevant. Een irrelevant doel zou zijn: “Ik wil leren om elke dag een nieuwe taart te bakken.”
Een relevant doel zorgt ervoor dat je gemotiveerd blijft, omdat het bijdraagt aan wat echt belangrijk voor je is.
De T van SMART staat voor Tijdsgebonden
Een doel moet een duidelijke tijdslijn hebben. Dit creëert een gevoel van urgentie en helpt bij het plannen en prioriteren.
Voorbeeld: In plaats van te zeggen “Ik wil meer lezen,” kun je zeggen: “Ik wil dit jaar twaalf boeken lezen, één per maand.”
Een tijdsgebonden doel helpt je gefocust te blijven en voorkomt uitstelgedrag.
Een SMART-voorbeeld
Laten we de bovenstaande elementen samenvoegen in een voorbeeld van een SMART-doelstelling:
“Ik wil in de komende zes maanden, door drie keer per week te joggen, mijn jogtijd voor 5 kilometer verbeteren van 30 minuten naar 25 minuten, zodat ik mijn algehele fitheid kan verbeteren en me voorbereid voel voor een lokale hardloopwedstrijd.”
Specifiek: Verbeteren van jogtijd door drie keer per week te joggen.
Meetbaar: Van 30 minuten naar 25 minuten voor 5 kilometer.
Acceptabel: De tijdsverbetering is haalbaar met regelmatige training.
Realistisch: Het past binnen de bredere doelstelling van fitheid en is haalbaar met de beschikbare middelen.