Dagstarts zijn een krachtig instrument om leiderschap op de werkvloer zichtbaar te maken én te versterken. Lean leiderschap draait om het creëren van een cultuur waarin mensen niet alleen verantwoordelijkheid krijgen, maar ze ook durven opnemen. Dagstarts bieden elke dag opnieuw de kans om medewerkers actief te betrekken, hen uit te nodigen om mee te denken en eigenaarschap op te nemen.
Beluister hier de podcast “Lean Leadership” met Maarten en Caroline.
Wat zijn dagstarts?
Dagstarts zijn korte, dagelijkse teamoverleggen aan het begin van de werkdag. Ze dienen als vast moment om samen stil te staan bij de stand van zaken: wat loopt goed, waar zijn er knelpunten, en wat is vandaag belangrijk?
In een visuele en gestructureerde opzet delen teamleden informatie, stemmen ze af en signaleren ze problemen. Het doel is niet alleen efficiënter werken, maar vooral ook om samenwerking, betrokkenheid en eigenaarschap te versterken.
Hoe een dagstart leiden?
Tijdens een dagstart verwachten we leiderschap dat niet stuurt, maar faciliteert. De leidinggevende is geen “zender”, maar een coachende aanwezigheid die het team ondersteunt in eigenaarschap.
Dit betekent actief luisteren, open vragen stellen, mensen aanmoedigen om zelf met ideeën of oplossingen te komen, en kleine successen benoemen.
Leiderschap tijdens een dagstart draait om het creëren van een veilige, gestructureerde ruimte waarin teamleden zich gehoord voelen, initiatief durven nemen en samenwerken aan verbetering. Het is het dagelijkse moment waarop vertrouwen, transparantie en gezamenlijke verantwoordelijkheid tot leven komen.
Welk gedrag verwachten we tijdens een dagstart?
Tijdens een dagstart verwachten we actief, betrokken en verantwoordelijk gedrag van alle deelnemers. Teamleden komen op tijd, zijn voorbereid, luisteren naar elkaar en laten elkaar uitspreken. Ze nemen initiatief, signaleren knelpunten, denken mee over oplossingen en volgen gemaakte afspraken op. Dit gedrag draagt bij aan een respectvolle, efficiënte en veilige overlegcultuur.
De leidinggevende speelt hierin een belangrijke coachende rol. Niet alleen door inhoudelijk door te vragen of eigenaarschap te stimuleren, maar ook door te waken over de vorm: start en eindig op tijd, moedig actief meedoen aan, spreek stille of dominante patronen aan, en help het team afspraken na te leven. Zo wordt de dagstart niet alleen een operationeel moment, maar ook een oefening in teamdiscipline en gedeeld leiderschap.
Hoe leidinggevende laten groeien tijdens de dagstart?
De dagstart is niet alleen een moment om het team te ondersteunen, maar ook een kans voor de leidinggevende om te groeien in coachend en verbindend leiderschap.
Dit begint met bewust oefenen in loslaten: niet alles zelf zeggen of oplossen, maar leren vertrouwen op het team. Door gerichte vragen te stellen in plaats van antwoorden te geven, ontwikkelt de leidinggevende zijn of haar vaardigheid in faciliterend leiderschap.
Feedback vragen aan het team — bijvoorbeeld over de helderheid van de communicatie, de structuur van de dagstart of de eigen rol — helpt om zelfreflectie en groei te stimuleren.
Ook het leren omgaan met weerstand, stilte of spanningen tijdens de dagstart biedt waardevolle leermomenten.
Met begeleiding, intervisie of terugkoppeling (bv. van een coach of collega) kan de leidinggevende stap voor stap groeien in het creëren van een veilige, lerende en daadkrachtige teamcultuur.
