Het Denison-model over organisatiecultuur

Organisatiecultuur wordt vaak gezien als iets vaags of ongrijpbaars. Een sfeer. Een set van onuitgesproken gewoontes. Maar cultuur is geen toeval. Het bepaalt hoe een organisatie keuzes maakt, hoe ze reageert op verandering, en hoe medewerkers zich voelen. Het Denison Organizational Culture Model maakt dit concreet. Het beschrijft vier dimensies die samen de kern vormen van een sterke, duurzame organisatie: Missie, Aanpassingsvermogen, Betrokkenheid en Consistentie.

Elke dimensie zegt iets over de balans tussen korte termijn en lange termijn, en over de spanning tussen externe oriëntatie (klanten, markt, innovatie) en interne stabiliteit (structuur, waarden, afspraken). Samen vormen ze een spiegel die organisaties laat zien waar ze sterk staan – en waar ze vastlopen.

Beluister hier de podcast “Lean Leadership” met Maarten en Caroline.

Missie – weten waar je naartoe gaat

Een organisatie zonder duidelijke missie is als een schip zonder kompas. Missie gaat over richting, visie en doelen. Het geeft betekenis aan het werk van vandaag, omdat het verbonden is met de toekomst.

Zonder missie is elke inspanning willekeurig.

Voorbeeld: Een bedrijf dat enkel op kwartaalresultaten stuurt, haalt misschien korte pieken, maar raakt medewerkers kwijt die verlangen naar een hoger doel. Daartegenover staat een organisatie als Patagonia, die haar missie rond duurzaamheid helder uitstraalt – en zo klanten en medewerkers bindt.

Reflectie: Een sterke missie biedt houvast. Maar ze moet vertaald worden in concrete doelen, anders blijft ze holle retoriek.

Aanpassingsvermogen – luisteren en leren

De wereld verandert snel. Aanpassingsvermogen gaat over hoe goed een organisatie signalen uit de markt opvangt en daar flexibel op reageert. Het vraagt leren, experimenteren en durven bijsturen.

Wie niet luistert naar zijn klanten, verliest zijn toekomst.

Voorbeeld: Nokia was ooit marktleider in mobiele telefoons, maar miste de shift naar smartphones. Ze luisterden te weinig naar veranderende klantbehoeften. Het tegenovergestelde zie je bij Netflix, dat van dvd-verhuur evolueerde naar streaming en vervolgens naar eigen contentproductie.

Reflectie: Aanpassingsvermogen gaat niet alleen om overleven, maar ook om kansen grijpen. Een organisatie die snel leert, creëert voorsprong.

Betrokkenheid – eigenaarschap op de vloer

Betrokkenheid gaat over hoe medewerkers zich verbonden voelen met de organisatie en hoeveel zeggenschap ze ervaren. Het is de dimensie van empowerment, teamwork en ontwikkeling.

Een strategie zonder betrokkenheid blijft papier.

Voorbeeld: Toyota staat bekend om zijn “kaizen”-cultuur, waarin medewerkers zelf verbeteringen voorstellen en doorvoeren. Dat creëert eigenaarschap én continu leren. Het tegenovergestelde zie je in bedrijven waar beslissingen top-down worden opgelegd, en medewerkers enkel uitvoeren wat hen wordt opgedragen.

Reflectie: Betrokkenheid is geen luxe, maar een voorwaarde voor innovatie, motivatie en retentie. Wie mensen buitensluit, sluit groei uit.

Consistentie – de kracht van afspraken en waarden

Waar aanpassingsvermogen draait om flexibiliteit, draait consistentie om stabiliteit. Dit is de dimensie van duidelijke kernwaarden, gemeenschappelijke systemen en coherente besluitvorming.

Zonder consistentie is flexibiliteit chaos.

Voorbeeld: In bedrijven met sterke kernwaarden – zoals IKEA met zijn focus op eenvoud en betaalbaarheid – zie je dat die waarden doorwerken in alles: van productdesign tot communicatie. Daartegenover staan organisaties die bij elke nieuwe trend hun koers wijzigen: medewerkers raken in de war en klanten verliezen vertrouwen.

Reflectie: Consistentie zorgt voor vertrouwen. Het maakt dat een organisatie herkenbaar blijft, ook in tijden van verandering.

Het Denison-model laat zien dat geen enkele dimensie op zichzelf volstaat. Missie zonder betrokkenheid blijft een droom. Betrokkenheid zonder consistentie leidt tot chaos. Consistentie zonder aanpassingsvermogen maakt star. En aanpassingsvermogen zonder missie is stuurloos.

Een sterke organisatiecultuur ontstaat in de balans: duidelijke richting, verbonden medewerkers, lerend vermogen en gedeelde waarden.

Cultuur is geen zachte factor. Het is de harde realiteit die bepaalt of een organisatie groeit of verdwijnt.

Referenties

  • de podcast ‘Lean & Leadership (in minder dan 22 minuten)’, vind je op Spotify, iTunes en Google Podcasts;
  • een overzicht van alle podcasts, vind je ook hier op deze site;
  • het YouTube-kanaal van Lean Leadership, vind je hier.

De Eisenhower-matrix: als alles dringend en belangrijk is, bén jij het probleem!

Niet alles wat dringend is, is ook belangrijk. En niet alles wat belangrijk is, dringt zich vanzelf op. Daardoor verliezen we grip: we hollen achter feiten aan, terwijl de dingen die er echt toe doen blijven liggen. De Eisenhower-matrix is een simpel maar krachtig hulpmiddel om dat patroon te doorbreken.

Ze verdeelt ons werk en onze tijd in vier kwadranten: het Stress-kwadrant, het Kwaliteits-kwadrant, het Kwadrant van de Misleiding, en het Vlucht-kwadrant. Elk kwadrant vertelt iets over hoe we ons gedragen en waar we onze energie aan verspillen of juist versterken.

Beluister hier de podcast “Lean Leadership” met Maarten en Caroline.

Het Stress-kwadrant – dringend én belangrijk

Dit is het domein van de brandjesblussers. Taken die je niet kan uitstellen: een klacht van een grote klant, een deadline die vanavond afloopt, een machine die stilvalt. Alles wat hier terechtkomt, vraagt onmiddellijke actie.

Iedereen komt in dit kwadrant terecht. Het is zelfs onvermijdelijk. Maar gevaarlijk wordt het wanneer je er permanent blijft. Want wie structureel leeft in dit stress-kwadrant, bouwt geen bedrijf, maar overleeft enkel van crisis naar crisis. Je leeft op adrenaline, en dat maakt je productief op korte termijn, maar uitgeput op lange termijn.

Voorbeeld: Denk aan een team dat onderhoud van machines steeds uitstelt. Zolang het loopt, lijkt alles goed. Tot het plots stilvalt – en iedereen in paniek alles moet laten vallen. Het lijkt heldhaftig om “het weer gered te hebben”, maar in werkelijkheid is het slechte voorbereiding.

Altijd in brandjes blussen is geen bewijs van inzet, maar van gebrek aan voorbereiding.

Reflectie: Het Stress-kwadrant is soms nodig, maar nooit duurzaam. Het is het gebied van actie, maar niet van strategie. Hier tonen we veerkracht, maar verliezen we richting.

Het Kwaliteits-kwadrant – belangrijk, maar niet dringend

Hier zit de echte sleutel tot rust en groei. Dit kwadrant bevat de dingen die niet vandaag roepen, maar morgen bepalen. Strategie uitwerken, processen verbeteren, medewerkers coachen, tijd maken voor gezondheid, innovatie of relatiebeheer.

Het probleem? Omdat het niet dringend voelt, schuiven we dit steeds vooruit. En toch is dit kwadrant de hefboom. Hier investeer je in kwaliteit, in preventie, in verbetering. Alles wat je in dit kwadrant doet, voorkomt dat het morgen in het stress-kwadrant belandt.

Voorbeeld: Een bedrijf dat tijd maakt om zijn werkprocessen te standaardiseren, wint dagelijks minuten, vermijdt fouten en creëert stabiliteit. Het kost in eerste instantie tijd, maar het betaalt zich keer op keer terug.

Wie leeft in het Kwaliteits-kwadrant kiest voor morgen. Wie dat niet doet, blijft gevangen in vandaag.

Reflectie: Het Kwaliteits-kwadrant vraagt discipline. Want hier is geen onmiddellijke druk. Alleen je eigen overtuiging dat investeren in de lange termijn meer waard is dan het gemak van korte-termijnwerk.

Het Kwadrant van de Misleiding – dringend, maar niet belangrijk

Dit is het gevaarlijkste kwadrant. Omdat het dringend voelt, laat je je meeslepen. Maar in werkelijkheid gaat het niet om jouw prioriteiten, maar die van iemand anders. Het zijn telefoontjes die “even” tussendoor komen, vergaderingen die eigenlijk niets oplossen, mails die je in cc krijgt en waarop je denkt te moeten reageren.

Het voelt productief – je bent immers bezig – maar je werkt vooral voor andermans agenda.

Voorbeeld: Een manager die voortdurend zijn mailbox ververst en elk bericht meteen beantwoordt, lijkt ijverig, maar offert ondertussen al zijn strategische werk op. Hij rent rond, maar komt nergens.

Als jij je tijd niet beschermt, vullen anderen die met hun agenda.

Reflectie: Dit kwadrant is de wolf in schaapskleren. Je denkt nuttig bezig te zijn, maar je laat je misleiden door de urgentie van anderen. Hier win je niets, hier verlies je enkel focus.

Het Vlucht-kwadrant – niet dringend en niet belangrijk

Dit is de zone van afleiding en uitstelgedrag. Scrollen op sociale media. Serie na serie bingen. Nog maar eens koffie halen, terwijl je werk wacht.

Nu, ontspanning is niet slecht. Het is zelfs noodzakelijk. Maar het verschil zit in intentie. Ontspanning als herstel is gezond. Ontspanning als vlucht is gevaarlijk. Want dan gebruik je het Vlucht-kwadrant om niet te hoeven kiezen of om moeilijke taken te vermijden.

Voorbeeld: Een medewerker die zijn tijd vult met “druk zijn” op bijzaken – documenten verfraaien, eindeloos overleggen over details – maar de kernopdracht steeds uitstelt.

Wie te vaak vlucht in onbelangrijke dingen, betaalt de prijs in gemiste kansen en spijt.

Reflectie: Dit kwadrant is verleidelijk omdat het makkelijk is. Het vraagt geen inspanning, geen keuzes, geen risico. Maar elke minuut hier, is een minuut die je niet in kwaliteit investeert.

Referenties

  • de podcast ‘Lean & Leadership (in minder dan 22 minuten)’, vind je op Spotify, iTunes en Google Podcasts;
  • een overzicht van alle podcasts, vind je ook hier op deze site;
  • het YouTube-kanaal van Lean Leadership, vind je hier.

“Lean moet je voelen, niet alleen begrijpen!”

In gesprek met Kurt Willems van Willean

In deze aflevering van de Lean Leadership Podcast gaan Maarten Bossers en Caroline Massa in gesprek met Kurt Willems, lean consultant en trainingsexpert bij Willean.

Kurt is een rasechte praktijkman die het Lean-verhaal ademt — niet vanuit boekenkennis, maar vanuit de werkvloer. We hebben het over zijn traject, zijn aanpak in opleidingen, en waarom hij pas écht statistiek begreep toen hij ermee aan de slag ging.

Maarten:
Dag Kurt, welkom! Jij bent lean consultant en trainingsexpert bij Willean — klopt dat?

Kurt:
Dat klopt helemaal. Ik geef opleidingen rond de basisprincipes van Lean, zoals 5S, de SMED-methodiek en algemene procesverbetering. Op dit moment ben ik bezig met de voorbereiding van een 5S-implementatie in een warehouseomgeving.

Maarten:
Wij kennen elkaar al een tijd — niet alleen als Genk-supporters, maar ook omdat we vaak samengewerkt hebben bij klanten. Vertel eens: hoe ben jij ooit in het Lean-verhaal terechtgekomen?

Kurt:
Lang geleden, via een samenwerking met Ford Genk. Zij wilden operatoren opleiden die meer inzicht hadden in het hele proces, niet alleen hun eigen werkpost. Zo kwam Lean in beeld. En ik dacht: als ik daar mensen in moet opleiden, wil ik het eerst zelf goed begrijpen. Dus volgde ik de Green Belt en daarna de Black Belt opleiding.

Kurtw

Statistiek begrijpen met je handen in de praktijk

Maarten:
Die Black Belt is behoorlijk pittig, toch?

Kurt:
Ja, zeker het stuk statistiek. Ik vond dat een moeilijk deel. In de opleiding snapte ik er weinig van. Pas toen ik een didactisch project mocht uitwerken voor een bedrijf, legde een manager het me praktisch uit. In een half uurtje had ik door wat ik in weken theorie niet had gesnapt.

Maarten:
Fantastisch hoe praktijk en inzicht samenkomen.

Kurt:
Ja, ik moet iets kunnen vastpakken om het écht te snappen. Toen viel het kwartje.

Lean in de vingers, nog voor het woord viel

Maarten:
Je werkte lang in de techniek, toch?

Kurt:
Ik heb vijftien jaar als technieker gewerkt in een radiatorenfabriek. Later ook als werkvoorbereider. Toen mijn nieuwe baas daar begon, was het chaos in het onderhoud. Samen hebben we orde gebracht: processen in kaart gebracht, een preventief onderhoudssysteem opgezet… Pas achteraf besef ik dat we toen al met Lean bezig waren, zonder dat zo te noemen.

Maarten:
Dat vind ik mooi: lean begint vaak met logisch nadenken en proberen dingen beter te doen.

Kurt:
Exact. Structuur brengen, verspillingen wegwerken — dat zat er intuïtief al in.

De kracht van opleiding: eenvoud en herkenning

Maarten:
Wat vind jij belangrijk in opleidingen geven?

Kurt:
Voor mij moet Lean tastbaar zijn. Ik probeer zoveel mogelijk herkenbare voorbeelden te gebruiken. Als mensen iets herkennen uit hun eigen werkvloer, dan komt het binnen. En ik hou het graag simpel — geen ingewikkelde modellen, maar concrete tips waarmee mensen morgen aan de slag kunnen.

Maarten:
Je maakt Lean dus echt tastbaar?

Kurt:
Ik probeer het te laten voelen. Lean moet niet alleen begrepen worden met het hoofd, maar ook met de handen.

Slot: lean leeft op de vloer

Met zijn jarenlange ervaring in techniek en zijn voeten stevig op de werkvloer, is Kurt Willems een lean trainer pur sang. Zijn boodschap is helder:
“Je hoeft Lean niet ingewikkeld te maken. Begin met wat logisch is, pak het praktisch aan, en werk met mensen — niet alleen met theorie.”

“Structuur creëert vrijheid”

In gesprek met Céline Cuypers van Fit Design

In deze aflevering van de Lean Leadership Podcast gaan Maarten Bossers en Caroline Massa in gesprek met Céline Cuypers, oprichtster van Fit Design.

Céline begeleidt groeibedrijven in het versterken van hun structuur en samenwerking. Ze is ingenieur, ondernemer en digitalisatie-expert, maar vooral ook een inspirerend mens met een verfrissende kijk op verandering.

Maarten:
Welkom Céline! Vertel eens: wat doe jij precies met Fit Design?

Céline:
Ik help organisaties om hun efficiëntie en effectiviteit te verbeteren. In groeibedrijven zie je vaak chaos: mensen blussen brandjes, iedereen werkt met een ander to-dolijstje en er is weinig overzicht of duidelijke communicatie. Daarbovenop zijn er vaak veel digitale tools aanwezig, maar die helpen zelden écht. Soms zorgen ze zelfs voor nog meer frustratie.

Caroline:
Dus je begint bij de basis?

Céline:
Ja. Eerst brengen we de werking in kaart via een organisatie-scan: waar gaat het goed, waar zitten de pijnpunten? Daarna bouwen we structuur in: rollen verduidelijken, processen stroomlijnen, communicatie verbeteren. Pas als die basis er is, gaan we versnellen met digitalisatie en AI.

Van musicalzolder tot boardroom

Célinecuypers

Maarten:
Je bent al van jongs af aan ondernemer, toch?

Céline:
Klopt. Toen ik veertien was, richtte ik een jeugdtheaterschool op omdat er nooit een rol voor kinderen was in de lokale toneelvereniging. Elk jaar zetten we een musical op poten met jongeren uit de buurt. Alles zelf georganiseerd, van repetities tot kostuums en techniek.

Caroline:
Wat heb je daaruit meegenomen?

Céline:
Vooral: structuur brengen in chaos, duidelijke afspraken maken, en omgaan met deadlines. In de entertainmentsector gaat het doek open, of je er klaar voor bent of niet. Die sense of urgency ontbreekt soms in bedrijven. Ik geloof dat we die ook in organisaties moeten leren creëren.

Structuur als hefboom, geen keurslijf

Maarten:
Wat vragen klanten concreet van jou?

Céline:
Vaak zijn het groeibedrijven waar het management de controle dreigt te verliezen. Er wordt dan geroepen: “We vinden geen mensen!” Maar meestal ligt het probleem niet bij een tekort aan personeel, maar bij een gebrek aan structuur. Als je die aanpakt, blijkt er ineens wél ruimte te zijn.

Caroline:
En hoe zit dat met digitalisatie en AI?

Céline:
Veel bedrijven willen daar “iets mee doen”, maar weten niet wat. Dan is mijn boodschap: als je chaos automatiseert, krijg je gewoon méér chaos. We moeten eerst de fundamenten leggen – pas daarna kan digitalisatie waarde opleveren.

AI: kans of bedreiging?

Maarten:
AI is hot. Maar tegelijk ook beangstigend?

Céline:
Ik begrijp die angst. Maar ik zie AI net als een verlengstuk van de mens. Zoals een goede todo-tool of agenda: die beperken je niet, die geven je net mentale ruimte. AI kan je taken overnemen, je bewust maken van je planning, en dus meer vrijheid creëren. Als je er tenminste bewust mee omgaat.

Caroline:
En zijn bedrijven er klaar voor?

Céline:
Sommige wel, andere totaal niet. Er zijn nog altijd organisaties die alles op papier doen. AI kan dan weinig betekenen. Eerst moet er structuur zijn, digitalisering, en dan pas AI. Maar bedrijven die nu niets doen, zullen ingehaald worden door wie het wél slim aanpakt.

Maarten:
Voel jij ook dat spanningsveld tussen menselijkheid en technologie?

Céline:
Absoluut. Maar ik geloof dat het samen kan gaan. Of je nu mensen coacht in sport of op de werkvloer: het gaat altijd over mensen in beweging krijgen, doelen stellen en gedrag veranderen. Technologie kan dat ondersteunen, niet vervangen. Het vraagt wel dat we ermee leren omgaan, bewust, kritisch en zonder te vergeten wie wij zijn.

Caroline:
AI verandert ook hoe we jobs invullen, toch?

Céline:
Ja, de menselijke factor blijft essentieel, maar de invulling verandert. Zoals Google ooit de manier van informatie opzoeken volledig hertekende, zo doet AI dat nu met creatie, administratie en besluitvorming. De uitdaging is: hoe gebruiken we het om slimmer te werken, niet alleen sneller?

Slot: verandering met hoofd én hart

Céline Cuypers combineert een stevige technologische bagage met een warme, mensgerichte aanpak. Ze helpt organisaties groeien zonder te verdrinken in complexiteit.

Haar boodschap is duidelijk:
“Structuur is geen beperking, maar net wat je vrijheid geeft. En AI is niet het einde van menselijk werk, maar de kans om het anders en beter te doen.”

“Lean draait voor mij om mensen”

In gesprek met Sarah Vanderlinden van Haras Consulting

In deze aflevering van de Lean Leadership Podcast praten Maarten Bossers en Caroline Massa met Sarah Vanderlinden, oprichtster van Haras Consulting. Over Lean, het echte werk op de vloer, leiderschap, frustratie én werkplezier. En over de kracht van jezelf zijn in een wereld van verandering.

Maarten:
Welkom Sarah! Fijn dat je bij ons te gast bent. Vertel eens: waar hou jij je precies mee bezig vanuit Haras Consulting?

Sarah:
Ik begeleid organisaties in trajecten rond continu verbeteren en veranderen. En dat doe ik via een combinatie van training, ondersteuning en advies. Mensen moeten niet alleen weten wat ze moeten doen, maar ook de kans krijgen om het te proberen, én het gevoel hebben dat er iemand met een frisse blik meekijkt.

Caroline:
En met welke vragen komen bedrijven dan bij jou terecht?

Sarah:
Heel uiteenlopend. Soms zijn er klachten van klanten, soms loopt een proces te traag, of werken mensen allemaal op een andere manier. Of ze zijn bezig met een uitbreiding van hun productie en willen weten hoe ze die efficiënt kunnen inrichten. De rode draad: er is altijd wel iets dat beter kan.

Van ambtenaar naar consultant

Sarahvanderlinden

Maarten:
Je bent niet gestart in de consultancywereld, toch?

Sarah:
Nee, helemaal niet. Ik heb eerst zeven jaar als ambtenaar gewerkt, onder andere rond mobiliteit en verkeersveiligheid. Maar op een bepaald moment liep ik vast. De hiërarchie, het gebrek aan feedback, en een team dat verschoof… dat voelde niet meer juist. Dankzij loopbaanbegeleiding ben ik op zoek gegaan naar wat ik wel wilde. Zo kwam ik terecht bij Colruyt.

Caroline:
Een hele ommezwaai!

Sarah:
Zeker. En het was daar dat ik voor het eerst echt in aanraking kwam met Lean in de praktijk. Niet alleen het proces, maar ook het betrekken van mensen op de vloer. Wat ik toen dacht: “Aha! Dít stond dus ook in mijn boeken, maar nu begrijp ik het eindelijk.”

De vonk van Lean

Maarten:
Wat raakte je daar precies?

Sarah:
De combinatie van duidelijke kaders én ruimte voor medewerkers om mee te denken. Elke winkel is anders, en als je mensen betrekt bij verbeteringen, gaan ze er echt mee aan de slag. Dat samenwerken, dat leren, dat creëren — dat is waar ik warm van word.

Caroline:
En toen kwam de stap naar zelfstandigheid?

Sarah:
Ja. Eerst als consultant, daarna volledig op eigen benen met Haras Consulting. Haras is trouwens gewoon Sarah, achterstevoren. (lacht) Ik wil klein blijven, dicht bij mezelf. Geen ambitie om een bedrijf met medewerkers uit te bouwen.

Lean = mensen

Maarten:
Wat betekent Lean vandaag voor jou?

Sarah:
Lean is voor mij in de eerste plaats: de kracht van de mensen op de werkvloer. Niet de tools of formats. Die zijn slechts een middel. Medewerkers weten zélf wat er beter kan – als je maar luistert. Lean biedt structuur om die kennis naar boven te halen. Maar het begint bij vertrouwen.

Caroline:
En waar bots je dan op? Wat zijn struikelblokken?

Sarah:
Weerstand. Soms begrijpen mensen het niet, soms voelen ze zich niet bekwaam, en soms willen ze het gewoon niet. Dan moet je uitzoeken: is dit een kwestie van kennis, vaardigheden of overtuiging? En op leiderschapsniveau is zelfreflectie cruciaal. Als je jezelf niet durft aankijken, wordt het moeilijk om anderen te begeleiden.

Over leiderschap en veiligheid

Maarten:
Is dat dan wat jij vooral doet als consultant? De vinger op de zere plek leggen?

Sarah:
Soms wel. Je hebt de tools boven de waterlijn, maar daaronder zit gedrag, cultuur, overtuiging. En daar wordt het spannend. Veel interne mensen durven dat niet benoemen. Ik wel. Niet om te provoceren, maar omdat het nodig is om beweging te krijgen.

Caroline:
Wat is voor jou dan een ideale klant?

Sarah:
Een organisatie waar iedereen even belangrijk is. Waar je merkt dat de leiding écht gelooft in de kracht van zijn mensen. En waar men openstaat voor eerlijke feedback. In het begin voel ik dat vaak al aan – dan test ik bewust hoe mensen reageren op directheid. Dat zegt veel.

Wat drijft jou écht?

Maarten:
Waar droom jij van, Sarah? Wat wil jij in de wereld zetten?

Sarah:
Ik wil dat mensen graag gaan werken. Minder frustratie, meer plezier. Ik geloof dat als we werkplezier vergroten, we ook als samenleving vooruitgaan. En ja, dat gebeurt met kleine stappen. Kleine kiezelsteentjes die samen impact maken.

Caroline:
Dat voel je als je je bezig hoort. Je doet dit met hart en ziel.

Sarah:
Dank je. En dat is ook mijn ambitie: kunnen leven van mijn passie. Geen massa’s klanten of groei om te groeien, maar betekenisvol werk, elke dag opnieuw.

Tot slot

Caroline:
Waar kunnen mensen jou volgen of bereiken?

Sarah:
Voorlopig vooral op LinkedIn. Haras Consulting heeft daar een pagina, en ik post ook veel onder mijn eigen naam. Ik deel graag wat mij bezighoudt, inspireert en triggert. Vanuit goesting, zoals we in Limburg zeggen. (lacht)

Maarten:
Top. Dank je wel voor dit mooie gesprek, Sarah!

Sarah:
Jullie ook bedankt. Het was fijn om te mogen delen.

Webinar #23 – Hoe ontwikkel je je team?

Beste bezoeker,

Op 25 juni 2025 hielden we een webinar over “Hoe ontwikkel je je team?”.

Sterk leiderschap betekent meer dan sturen – het betekent een omgeving creëren waarin medewerkers continu leren en verbeteren. Hoe zorg je ervoor dat ontwikkeling niet stopt bij formele trainingen, maar verweven zit in het dagelijkse werk?

Deze webinar past in de reeks “Hoe til je je team naar een hoger niveau?”.

In dit webinar verkennen Maarten en Caroline de derde pijler van het model van Dombrowski & Miëlke en ontdek je hoe je als leider het verschil maakt.

We hopen dat je het interessant vond en dat je waardevolle inzichten hebt opgedaan.

Op deze pagina vind je de volgende extra informatie:

  • je kan de opname van het webinar bekijken;
  • we groepeerden alle links en referenties die tijdens het webinar aan bod kwamen;
  • je kan je hier inschrijven voor volgende webinars.

Veel kijk- en luisterplezier!

Maarten en Caroline

Bekijk hier de opname!

Bekijk hier de opname van de webinar van Lean Leadership over “Hoe ontwikkel je je team?“.

Webinar – 25 juni 2025 – Hoe ontwikkel je je team?

Referenties:

  • een uitgebreid artikel over “Lean leiderschap”, vind je hier.
  • een webinar over de ideale grootte van je team (span of control), vind je hier.
  • de slides van het webinar, vind je hier.
  • je kan je hier inschrijven voor andere webinars.

Lean Leadership organiseert maandelijks een gratis webinar. Op deze manier willen we zoveel mogelijk mensen op een laagdrempelige manier laten kennismaken met slimme processen en sterk leiderschap.

Hoe ontwikkel je jezelf als leider?

Goed leiderschap is geen functie, maar een proces. Een leider word je niet van de ene dag op de andere. Het vraagt tijd, inzet en vooral: voortdurende ontwikkeling. Maar wat betekent dat concreet? En hoe ziet die ontwikkeling eruit in de praktijk?

Beluister hier de podcast “Lean Leadership” met Maarten en Caroline.

Wie zichzelf ontwikkelt als leider, ontwikkelt ook zijn team. Leiderschap is vermenigvuldigen, niet optellen. Dus de vraag is niet óf je als leider moet groeien – maar hoe je vandaag al een eerste stap zet.

Leiderschap is meer dan managen

Een leidinggevende is niet zomaar iemand die taken verdeelt en resultaten opvolgt. De leider is een rolmodel: iemand die gedrag toont dat anderen willen volgen. Iemand die richting geeft én verbinding maakt. Daarom is leiderschap geen statisch eindpunt, maar een voortdurend groeipad.

Vier domeinen van leiderschapsontwikkeling

Elke leider ontwikkelt zich op vier niveaus:

▸ Vakinhoudelijk

Je bouwt kennis op over je vakgebied, begrijpt de kernprocessen van je organisatie en blijft mee met relevante ontwikkelingen. Een leider zonder vakkennis mist geloofwaardigheid.

▸ Methodisch

Leiderschap vereist structuur. Denk aan planningsvaardigheden, beslissingsmodellen, probleemoplossing, vergadertechnieken en verbeterprocessen zoals Lean of PDCA. Een goede leider beheerst methoden die anderen houvast geven.

▸ Persoonlijk

Zelfinzicht, veerkracht en het vermogen om feedback te ontvangen en te geven zijn cruciaal. Leiders groeien door aan zichzelf te werken: hun waarden te verhelderen, hun valkuilen te kennen, en hun gedrag bewust af te stemmen op de context.

▸ Relationeel

Leiderschap draait om mensen. Vertrouwen bouwen, coachen, grenzen stellen, luisteren, afstemmen: het zijn relationele vaardigheden die het verschil maken. In complexe of uitdagende situaties komt deze dimensie het meest onder druk.

Groei komt niet vanzelf: de rol van de organisatie

Een leider groeit binnen en dankzij de organisatie. De organisatie heeft de plicht om leiderschap te faciliteren, stimuleren én monitoren.

  • Faciliteren: Voorzie tijd, ruimte en tools voor leiders om te leren. Denk aan opleidingen, intervisies, mentoring.
  • Stimuleren: Maak leiderschap expliciet onderdeel van het gesprek. Verwacht groei, en ondersteun die verwachting met concrete acties.
  • Monitoren: Kijk actief naar het gedrag van je leidinggevenden. Gebruik feedback, evaluaties en reflectiemomenten om bij te sturen.

Een sterke organisatie ontwikkelt dagelijkse routines waarin leiderschap getraind en getoetst wordt. Geen eenmalige leiderschapstraining, maar een cultuur waarin leiderschap continu wordt aangescherpt.

Referenties

  • de podcast ‘Lean & Leadership (in minder dan 22 minuten)’, vind je op Spotify, iTunes en Google Podcasts;
  • een overzicht van alle podcasts, vind je ook hier op deze site;
  • het YouTube-kanaal van Lean Leadership, vind je hier.

TTW #1 : Maak keuzes vanuit een langetermijnvisie 

In onze reeks over het boek The Toyota Way van Jeff Liker, staan we stil bij het eerste managementprincipe: “Maak keuzes vanuit een langetermijnvisie – zelfs als dat tijdelijk ten koste gaat van winst.”

Toyota beschouwt winst niet als het ultieme doel van de organisatie, maar als een noodzakelijke voorwaarde om haar bredere missie te kunnen realiseren: het creëren van waarde voor klanten, medewerkers en de samenleving. 

Deze filosofie vormt de basis van alle strategische beslissingen. Medewerkers ervaren hun werk niet enkel als taak, maar als bijdrage aan een groter geheel. 

Beluister hier de podcast “Lean Leadership” met Maarten en Caroline.

Zet de klant centraal – ook als dat op korte termijn geld kost

Bij Toyota is klantgerichtheid geen marketingpraat, maar een overtuiging. Niet alleen luisteren naar de klant, maar ook het juiste doen — zelfs als dat ongemakkelijk is of tijdelijk verlies oplevert. Echte klantgerichtheid vraagt visie, lef en de bereidheid om verder te kijken dan directe rendementen.
Bedrijven die de klant echt centraal stellen, bouwen aan vertrouwen en loyaliteit op lange termijn.

Investeer in je medewerkers – juist als het economisch tegenzit

Toyota beschouwt medewerkers als de drijvende kracht achter vooruitgang. Ook in moeilijke periodes blijven ze investeren in hun mensen, omdat ze geloven dat groei, betrokkenheid en continuïteit hand in hand gaan.
Dat betekent: geen ad-hocreacties, geen korte termijn ontslagrondes, maar ruimte bieden om bij te dragen, te verbeteren en te blijven leren.
Kostenbewust? Absoluut. Maar nooit ten koste van vertrouwen, kwaliteit of respect.

Maak maatschappelijke verantwoordelijkheid onderdeel van je strategie

Voor Toyota is maatschappelijke verantwoordelijkheid geen losstaand initiatief of marketingtool.
Het is een vast onderdeel van het beleid en wordt meegewogen in elke strategische keuze.
Dat betekent: nadenken over de impact op medewerkers, gemeenschappen, leveranciers en het milieu.
Een organisatie die structureel meebouwt aan een gezonde samenleving, bouwt tegelijk aan haar eigen legitimiteit en draagvlak.
Niet omdat het moet, maar omdat het klopt.

Werk vanuit een stabiel en consistent langetermijndoel

Waar veel bedrijven mee deinen op trends of kwartaaldruk, kiest Toyota bewust voor stabiliteit.
Geen modieuze koerswijzigingen, maar jaar na jaar kleine, gerichte verbeteringen.
Ze richten zich niet primair op aandeelhouders, maar op duurzame waarde voor álle betrokkenen.
Juist die constante focus op de lange termijn maakt het bedrijf zo veerkrachtig én succesvol.

Toyota bewijst dat je ook in een snel veranderende wereld impact kunt maken, zonder je kernwaarden los te laten.
Door elke dag opnieuw te kiezen voor mensen, kwaliteit en maatschappelijke relevantie — groeit het bedrijf niet ondanks, maar dankzij zijn langetermijnvisie.

Referenties

  • de podcast ‘Lean & Leadership (in minder dan 22 minuten)’, vind je op Spotify, iTunes en Google Podcasts;
  • een overzicht van alle podcasts, vind je ook hier op deze site;
  • het YouTube-kanaal van Lean Leadership, vind je hier.

Het model van Tuckman over groepsdynamica

Elk team begint ergens. Soms met wat ongemak, andere keren met veel enthousiasme. Maar hoe komt een groep mensen eigenlijk tot echte samenwerking? Het antwoord ligt in een klassiek model uit de teamdynamica: het model van Tuckman.

Beluister hier de podcast “Lean Leadership” met Maarten en Caroline.

Het model van Tuckman

In 1965 introduceerde psycholoog Bruce Tuckman vier fasen die teams doorlopen op weg naar effectieve samenwerking. Later voegde hij een vijfde fase toe. Vandaag is zijn model nog steeds dé referentie bij teamontwikkeling.

1. Forming – De kennismakingsfase

In de vormingsfase leren teamleden elkaar kennen. Iedereen is nog voorzichtig, beleefd en zoekt zijn plaats. Verwachtingen zijn onduidelijk, dus duidelijke communicatie en structuur zijn cruciaal. De leidinggevende treedt hier vaak sturend op.

2. Storming – De fase van wrijving

Vroeg of laat botsen verwachtingen. Er ontstaan spanningen over rollen, taken of prioriteiten. Dit is normaal en zelfs noodzakelijk. Het is een fase waarin het team leert omgaan met meningsverschillen. Leiderschap betekent hier: conflicten begeleiden, maar niet vermijden.

3. Norming – De afsprakenfase

De groep vindt haar draai. Afspraken worden gemaakt, rollen worden aanvaard en er ontstaat vertrouwen. Teamleden ondersteunen elkaar, nemen verantwoordelijkheid en werken samen aan een gedeeld doel. De leider kan meer loslaten.

4. Performing – De prestatiefase

Dit is waar het team écht begint te floreren. Er is ruimte voor initiatief, creativiteit en samenwerking op hoog niveau. Conflicten worden constructief aangepakt en het team is gericht op resultaat. De rol van de leider wordt coachend en faciliterend.

5. Adjourning – De afronding

Project afgerond? Team valt uiteen? Dan volgt de afbouwfase. Tijd voor terugblik, waardering en afscheid. Dit is een vaak vergeten maar belangrijke fase voor motivatie en continu leren.

Waarom is het model van Tuckman relevant?

Veel teams blijven hangen in de stormingfase of slaan norming over. Door het model van Tuckman bewust toe te passen, kunnen leiders en teamleden beter inschatten wat het team nodig heeft en hoe ze gericht kunnen ondersteunen.

❝ Teams worden niet geboren als teams. Ze worden gemaakt – stap voor stap. ❞

Wil je weten in welke fase jouw team zit en wat het nodig heeft om door te groeien? Dan is dit model een perfecte leidraad.

Referenties

  • de podcast ‘Lean & Leadership (in minder dan 22 minuten)’, vind je op Spotify, iTunes en Google Podcasts;
  • een overzicht van alle podcasts, vind je ook hier op deze site;
  • het YouTube-kanaal van Lean Leadership, vind je hier.

Webinar #22 – Hoe ontwikkel je jezelf als leider?

Beste bezoeker,

Op 28 mei 2025 hielden we een webinar over “Hoe ontwikkel je jezelf als leider?”.

Een sterk team begint bij sterk leiderschap. Als leider speel jij een cruciale rol in de groei en ontwikkeling van je team – maar hoe zorg je ervoor dat jij zelf ook blijft groeien? Lean leiderschap vraagt om een continu leerproces waarin zelfontwikkeling centraal staat.

Deze webinar past in de reeks “Hoe til je je team naar een hoger niveau?”.

In dit webinar verkennen Maarten en Caroline de tweede pijler van het model van Dombrowski & Mielke en ontdek je hoe je als leider het verschil maakt.

We hopen dat je het interessant vond en dat je waardevolle inzichten hebt opgedaan.

Op deze pagina vind je de volgende extra informatie:

  • je kan de opname van het webinar bekijken;
  • we groepeerden alle links en referenties die tijdens het webinar aan bod kwamen;
  • je kan je hier inschrijven voor volgende webinars.

Veel kijk- en luisterplezier!

Maarten en Caroline

Bekijk hier de opname!

Bekijk hier de opname van de webinar van Lean Leadership over “Hoe ontwikkel je jezelf als leider?“.

Webinar – 28 mei 2025 – Hoe creëer je een verbetercultuur?

Referenties:

  • een uitgebreid artikel over “Lean leiderschap”, vind je hier.
  • de slides van het webinar, vind je hier.
  • je kan je hier inschrijven voor andere webinars.

Lean Leadership organiseert maandelijks een gratis webinar. Op deze manier willen we zoveel mogelijk mensen op een laagdrempelige manier laten kennismaken met slimme processen en sterk leiderschap.

Maak kennis met Lean Leadership

Download het e-book!